دفع سنگ کلیه فوری و قطعی
احتمال بروز سنگ کلیه در طول زندگی بین 10 تا 15% است و بستگی به جنس، نژاد و محل زندگی دارد. احتمال ایجاد سنگ کلیه در مردان 2 الی 3 برابر زنان است. هر چند مطالعات جدید ارولوژی نشان میدهند که بروز سنگ کلیه در بانوان افزایش یافته و این اختلاف در حال کم شدن است. باید گفت بروز سنگ کلیه در قبل از 20 سالگی نادر و بیشترین احتمال بروز آن در دهه 6-4 زندگی است. در این نوشتار به بررسی علائم، علت و روش های درمان و دفع سنگ کلیه می پردازیم.
علائم سنگ کلیه
سنگ کلیه علائمی از خود نشان نمی دهد تا زمانی که سنگ در کلیه جا به جا شود یا وارد مجرایی شود که کلیه را به مثانه وصل کرده است. علائمی که ممکن است آن لحظه در فرد پدیدار شوند، به شرح زیر است:
- درد شدید در پهلو، کمر و زیر دنده ها
- دردی که تا زیر شکم و ران ها تیر بکشد.
- دردی که سبک و سنگین شود و یکباره اوج بگیرد.
- درد هنگام ادرار
- ادرار قرمز، صورتی یا قهوه ای
- ادرار بد بو یا غیر شفاف
- تکرر ادرار
- احساس شدید نیاز به ادرار کردن
- در صورت وجود عفونت ممکن است دچار تب و لرز شوید.
- ادرار کم حجم
علت ایجاد سنگ کلیه
سنگ کلیه علت دقیق و مشخصی ندارد، البته برخی از عوامل، خطر ابتلا به آن را افزایش می دهند. هر گاه میزان مواد کریستالی ادرار، بیش از اندازه ای باشد که مایع درون ادرار می تواند در خود حل کند، سنگ کلیه شکل می گیرد. همچنین ممکن است ادرار فاقد موادی باشد که از چسبیدن کریستال ها به همدیگر پیشگیری می کنند، بنابراین محیطی مناسب جهت پیدایش سنگ فراهم می شود.
دلایل بروز انواع سنگ های کلیه
سنگ کلسیم
- دفع کلسیم در ادرار بیش از 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در طی شبانه روز
- افزایش دفع کلسیم ادراری بدلیل مصرف زیاد ویتامین D
- تیروئید پرکار
- کمبود سیترات در ادرار
- پایین بودن pH ادرار ( ادرار اسیدی)
- مصرف کورتون
- افزایش دفع اگزالات ادراری
سنگ اسید اوریک
عامل اصلی ایجاد سنگ اسید اوریکی، کاهش ادرار اسیدی است. از دلایل ایجاد ادرار اسیدی می توان به اضافه وزن، بیماری‌های متابولیکی افزایش دهنده اوره خون، بدخیمی های خونی، داروهای افزایش دهنده سطح اسید اوریک خون و کمبود حجم ادرار اشاره کرد.
سنگ سیستئینی
دلیل عمده افزایش سیستئین ادرار توارث (انتقال ژنتیکی) است. از سایر دلائل می توان به اسیدی بودن ادرار و کاهش حجم ادراری اشاره کرد.
سنگ عفونی
سنگ عفونی حدود 5 الی 15 درصد سنگ ادراری را تشکیل داده و غالبا از جنس منیزیم، آمونیوم و فسفات است. به دلیل اینکه عامل زمینه‌ای اصلی در تشکیل این سنگ وجود عفونت ادراری است، احتمال بروز این این نوع سنگ در خانم ها 2 برابر آقایان است.
از سایر عوامل خطر برای ایجاد این سنگ می توان به سن بالا، بچه‌های نارس،کودکان با اختلال مجاری ادراری، انسداد مجاری ادراری ، دیابت یا ناهنجاریی نخاعی اشاره کرد.