فیستول شریانی وریدی چیست؟
فیستول شریانی وریدی اتصال غیر طبیعی عروق در بافتهای اطراف مغز یا نخاع است که در آن یک یا چند شریان به طور مستقیم به یک یا چند رگ و یا فضاهای وریدی به نام سینوس متصل میشوند. شریانها خون را از قلب به بافتها حمل میکنند و رگها خون را از بافت به قلب میبرند.
تعبیه یا کار گذاشتن فیستول شریانی وریدی
امکان دسترسی به عروق خونی در افراد دیالیزی، امری مهم برای نجات جان آن ها تلقی می شود، چرا که دیالیز تنها راه درمان این بیماران است. دیالیز یک روش درمانی برای بیمارانی است که ناراحتی کلیه دارند که در آن از یک ماشین مخصوص به نام دیالیزر، برای فیلترینگ خون بیمار استفاده می شود. دسترسی به رگ های خونی از طریق جراحی امکان پذیر است که به این ترتیب خون از طریق رگ ها خارج شده و وارد دستگاه دیالیزر شده و دوباره پس از فیلترینگ خون از طریق یک سوزن دوباره به رگ ها وارد می شود. دسترسی به رگ های خونی از دو طریق انجام می شود که یکی از رایج ترین این روش ها تعبیه فیستول شریانی وریدی از طریق عمل جراحی است که در این مقاله به بیان توضیحاتی در خصوص آن خواهیم پرداخت.
فیستول شریانی وریدی (ArterioVenous) یا AV چیست؟
یک فیستول شریانی وریدی AV عبارتست از یک اتصال که از طریق جراحی عروق خونی انجام می شود که این اتصال از یک شریان یا رگ اصلی یه یک ورید است. شریان ها یا رگ های اصلی، خون را از قلب به سایر بخش های بدن می رسانند، در حالی که یک ورید، خون را از سایر بخش های بدن به قلب بر می گرداند. جراحان وریدی در جراحی رگ های خونی بسیار تخصص دارند که تعبیه ی فیستول شریانی وریدی توسط این جراحان در بخش جلویی و در بالای بازوی بیمار توسط این پزشک جراح انجام می شود. یک فیستول شریانی وریدی AV، باعث ایجاد یک فشار مضاعف شده و خون با فشار در رگ های وریدی به جریان می افتد و این باعث می شود آن رگ بزرگ و قوی شود. وجود یک ورید بزرگ و قوی برای عبور آسان خون و دسترسی به رگ های خونی بسیار مناسب است. اگر امکان دسترسی به این رگ ها وجود نداشته باشد، امکان انجام دیالیز برای بیماران وجود نخواهد داشت.
علل فیستول شریانی وریدی
علل فیستول شریانی عبارتند از:
آسیب هایی که پوست را سوراخ می کند
فیستول شریانی ممکن است در صورت آسیب دیدگی و سوراخ شدن پوسا، مانند اصابت گلوله یا ضربه چاقو، در قسمتی از بدن که رگ ها در کنار هم قرار دارند، ایجاد شود.
متولد شدن با فیستول شریانی (مادرزادی)
دلیل دقیق آن مشخص نیست، اما در برخی از نوزادان، عروق و رگها به درستی در رحم رشد نمی کنند.
شرایط ژنتیکی فیستول شریانی در ریه ها (فیستول شریانی ریوی)
می تواند در اثر یک بیماری ژنتیکی ایجاد شود که باعث می شود رگ های خونی به طور غیر طبیعی در سراسر بدن شما، به ویژه در ریه ها رشد کنند.
جراحی مربوط به دیالیز
ممکن است در افرادی که نارسایی کلیوی در مراحل پایانی دارند، یک فیستول شریانی وریدی ایجاد شود که با استفاده از عمل جراحی در بازو ایجاد شده و انجام دیالیز را آسان می کند.
علائم فیستول شریان وریدی
فیستول شریان وریدی کوچک، در پاها، بازوها، ریه ها، کلیه و مغز شما اغلب هیچ علایم و نشانه ای نخواهند داشت و معمولا نیازی به درمان و نظارت توسط پزشک ندارد. اما فیستول شریان وریدی بزرگتر می تواند علائم و نشانه هایی را ایجاد کند:
-تورم رگ پشت ساق پا
– تورم در دستها و پاها
– کاهش فشار خون
– خستگی
– نارسایی قلبی
فیستول شریان وریدی در ریه ها (فیستول شریان وریدی ریوی) یک بیماری جدی است و می تواند باعث موارد زیر شود:
?آبی رنگ شدن پوست
?چماقی شدن انگشتان
?سرفهخونی
فیستول شریان وریدی در دستگاه گوارش شما می تواند باعث خونریزی در دستگاه گوارش گردد.
عمل جراحی فیستول شریانی وریدی
قبل از جراحی فیستول شریانی وریدی، جراح، آزمایشی برای شناسایی رگها انجام میدهد. در آزمایش شناسایی رگها از سونوگرافی داپلر استفاده میکنند. در این آزمایش رگهای خونی را بررسی میکنند که جراح ممکن است برای ایجاد فیستول شریانی وریدی از آنها استفاده کند.
این سونوگرافی از دستگاهی به نام ترنسدیوسر (مبدل) استفاده میکند که به اعضای بدن موجهای صوت بدون درد و بدون خطری را ارسال می کند تا از ساختار آنها تصویری ایجاد کند. یک تکنسین آموزش دیده و متخصص این فرآیند را در مرکز خدمات بهداشتی و درمانی، مرکز کلینیک سرپایی یا یک بیمارستان انجام میدهد.
درمان فیستول شریان وریدی
این امکان وجود دارد که پزشک شما تنها بر فیستول شریانی تان نظارت داشته باشد؛ به خصوص اگر آن کوچک بوده و هیچ مشکل سلامتی دیگری ایجاد نکند. برخی فیستول شریانی وریدی کوچک به تنهایی بدون درمان بسته می شوند.