دنیای پزشکی و سلامت

 

مینیسک بافتی غضروف مانند داخل زانو می باشد که باعث روان شدن و سهولت حرکت استخوان ساق و ران می باشد. در واقع مینیسک به تقویت و سلامت کلی مفصل زانو کمک می کند. هر یک از زانوهای انسان شامل دو مینسک داخلی و خارجی است  . مینسک ها ضربات ناگهانی وارده به زانو را جذب می کنند و به تثبیت و پایداری مفصل زانو کمک می کنند.

پارگی منیسک از شایعترین صدمات زانو است. ورزشکاران مخصوصا آنهایی که ورزش های پر برخورد انجام می دهند در معرض پارگی منیسک هستند. با این وجود هر کسی و در هر سنی ممکن است دچار پارگی منیسک شود.

 

آناتومی منیسک زانو

سه استخوان در تشکیل مفصل زانو نقش دارند : استخوان ران، استخوان ساق و کشکک. دو قطعه گوه مانند غضروفی بین استخوان ران و استخوان ساق قرار دارند که به عنوان جذب کننده ی نیروهای وارد بر مفصل عمل می کنند و به آنها منیسک می گویند. جنس آنها محکم و لاستیک مانند است و مفصل را پایدار نگه می دارند.

 

تعریف پارگی منیسک

منیسک ها به اشکال مختلف پاره می شوند. براساس شکل پارگی و محلی از منیسک که دچار پارگی می شود، این پارگی ها تقسیم بندی می شوند انواع شایع تر پارگی عبارتند از پارگی دسته سطلی (طولی) ، پارگی شعاعی پارگی زبانه ای.

 

پارگی منیسک ناشی از صدمات ورزش اغلب همراه سایر صدمات زانو مانند پارگی رباط صلیبی رخ می دهند.

 

دلایل پارگی مینیسک

به صورت کلی می توان گفت دو نوع پارگی مینیسک زانو وجود دارد. یک نوع پارگی که در اثر برخورد و وارد شدن ضربه به زانو ایجاد می شود و نوع دیگر آن که در اثر بیماری های زمینه ای مانند آرتریت به وجود می آید.

 

صدمات وارده به زانو شامل انواع تروماها و حوادثی مانند پیچ خوردگی در ورزش می باشد که طی آن زانو آسیب می بیند و در صورت شدت ضربه وارده مینیسک زانو دچار پارگی می شود. اما منظور از بیماری های زمینه ای تخریب تدریجی مفصل زانو می باشد که معمولا در دوندگان مشاهده می شود. مثلا هنگامی که ساق پای فرد جهت انجام فعالیت مورد نظر به حد کافی قوی نباشد باعث از بین رفتن مینسک به مرور زمان می شود.

 

صدمات وارد شده به مینیسک زانو در اکثر افراد مخصوصا ورزشکاران شیوع بسیاری دارد و یکی از دلایل رایج جراحی زانو در ورزشکاران همین آسیب دیدگی و پارگی مینیسک می باشد.

 

شایع ترین علائم پارگی منیسک زانو که اغلب بیماران نیز از آن شکایت دارند شامل درد، آب آوردن زانو، قفل شدن ناگهانی زانو و خالی کردن و بی ثباتی زانو می باشد. لازم به ذکر است که برخی بیماری ها نیز علائمی مشابه پارگی منیسک دارند و فرد دردی شبیه به درد پاره شدن منیسک را تجربه می کند.

 

 

تست تشخیصی برای آسیب مینیسک و پارگی رباط صلیبی زانو

زمانی که بیمارعلائم احتمالی پارگی مینیسک و رباط صلیبی را داشته باشد باید به پزشک مربوطه مراجعه کند. پزشک مربوطه با انجام مراحل زیر می تواند به طور قطعی، نوع آسیب به زانو را تشخیص دهد.

تست تسالی ( Thessaly test )

تست تسالی یک روش ارزشمند و با دقت تشخیص بالا جهت معاینه فیزیکی مبتلایان به آسیب دیدگی های حاد زانو می باشد. طبق تحقیقات و مقایسه های انجام شده نتیجه تست تسالی نسبت به تست های مک موری و یافتن تندرنس در خط مفصلی دقیق تر می باشد.

معاینه فیزیکی

در ابتدا پزشک زانوی بیمار را معاینه کرده و دامنه حرکت آن را بررسی می کند. پزشک می تواند با انجام تست های تشخیصی، پارگی و آسیب در ناحیه مینیسک و رباط صلیبی را تشخیص دهد. بعضی از این تست ها عبارتند از:

 

تست تندرنس خط مفصلی

مهم ترین تست برای بررسی پارگی و آسیب منیسک زانو بررسی وجود تندرنس موضعی در خط مفصلی می باشد. برای انجام این تست پزشک زانو را از سمت مدیال یا لترال در خط مفصلی بین فمور و کندیل‌های تیبیا لمس می کند، وجود درد در لمس یک یافته مثبت تلقی می‌شود.

 

تست مک موری

در این تست بیمار به پشت بر روی تخت دراز می کشد. پزشک، زانوی بیمار را در حالی که خم می کند با دستش نگه می دارد و با دست دیگرش کف پای بیمار را به بیرون می چرخاند. سپس پزشک به آرامی زانو را صاف می کند. اگر در این مرحله درد ناگهانی و صدای تق ایجاد شود، جواب تست مثبت خواهد بود. مثبت بودن آزمون مک‌موری احتمال پارگی منیسک را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. برای انجام این معاینه بالینی، بیمار به پشت بر روی تخت دراز می کشد. پزشک ابتدا زانوی بیمار را خم کرده، با یک دست زانو را گرفته و با دست دیگر کف پای بیمار را به سمت خارج می چرخاند و سپس به آرامی زانوی بیمار را صاف می کند. اگر در حین صاف شدن زانو صدای کلیک یا درد ناگهانی در زانو ایجاد شده تست یا آزمایش مثبت تلقی می شود.

تصویر برداری زانو

زمانی که پزشک با انجام تست های تشخیصی، وجود پارگی درمینیسک را تشخیص دهد، برای اطمینان بیشتر آزمایش های تصویر برداری را تجویز می کند.

 

عکس رادیولوژی

این آزمایش وجود پارگی در مینیسک را نشان نمی دهد اما به تشخیص وجود هر گونه دلیل دیگر برای درد زانو کمک می کند.

 

ام. آر. آی

برای تشخیص قطعی پارگی مینیسک از ام آر آی استفاده می شود. در این روش با استفاده از یک میدان مغناطیسی از زانو تصویر برداری صورت می گیرد.

 

درمان پارگی منیسک

نحوه درمان پارگی منیسک به نوع پارگی، اندازه آن و محل آن بستگی دارد. یک سوم خارجی (محیطی) منیسک خون رسانی خوبی دارد. پارگی در این منطقه ممکن است خودبخود یا با جراحی ترمیم شود.

 

برعکس ، دو سوم داخلی منیسک جریان خون خوبی ندارد و پارگی در این منطقه امکان ترمیم ندارد. به همین دلیل این پارگی ها در هنگام جراحی تراشیده یا برداشته می شوند. علاوه بر نوع پارگی منیسک ، سن ، میزان فعالیت و صدمات همراه نیز در تعیین نقشه درمانی نقش دارند.

 

درمان غیر جراحی پارگی منیسک

اگر پارگی کوچک و در لبه بیرونی منسیک باشد ممکن است نیاز به ترمیم جراحی نداشته باشد اگر علایم شما طول نکشد و زانو پایدار باشد درمان غیر جراحی ممکن است کافی باشد.

درمان جراحی پارگی منیسک

اگر علائم شما با وجود درمان های غیر جراحی ادامه پیدا کنند پزشک شما ممکن است جراحی آرتروسکوپی را پیشنهاد کند.

آرتروسکوپی زانو، یکی از شایع ترین اعمال جراحی است که انجام می شود. این روش تصویر واضحی از داخل زانو می دهد. جراح، وسایل جراحی ظریفی را از سوراخ های دیگری وارد زانو می کند تا پارگی را ترمیم کند یا قطعه پاره را بردارد یا بتراشد.

اطلاعات بیشتر درباره نحوه تست پارگی مینیسک زانو را در این لینک بخوانیبد.