پارگی دیسک کمر و درمان آن
علائم پارگی دیسک کمر ممکن است شامل درد شدید، اسپاسم یا گرفتگی عضلانی، درد سیاتیک، ضعیف شدن پا یا از دست دادن عملکرد پا باشد. عطسه کردن، سرفه کردن یا خم شدن معمولا درد را تشدید می کند. از دست دادن کنترل مثانه و روده به ندرت اتفاق می افتد، اما اگر اتفاق افتاد، فورا جویای درمان باشید.
درد سیاتیک یک نشانه ی متداول مرتبط با پارگی دیسک کمر است. وارد آمدن فشار بر روی یک یا چند عصب مرتبط با عصب سیاتیک می تواند سبب درد، سوزش، مورمور و بی حسی شود که از باسن تا به درون پا و گاهی کف پا کشیده می شود. در پارگی دیسک کمر معمولا یک سمت (چپ یا راست) درگیر می شود.
آناتومی ستون فقرات
در ابتدا، یک بررسی اجمالی بر ساختمان ستون فقرات می کنیم تا شما بهتر درک کنید که چگونه پارگی دیسک کمر می تواند سبب درد پا و قسمت پایینی کمر شود.
در بین هر کدام از 5 مهره کمر یک دیسک وجود دارد (یک لایه ی فیبروزی سخت و جاذب ضربه). صفحات انتهایی، انتهای مهره ها را در یک راستا قرار داده و به قرار گرفتن هر دیسک در جای خودش کمک می کنند. هر دیسک دارای یک نیام لاستیک مانند (annulus fibrosus) است که یک ماده ی ژل مانند (nucleuspulposus) را پوشش می دهد.
پارگی دیسک زمانی اتفاق می افتد که نیام لاستیک مانند ترک می خورد یا شکسته می شود و ماده ی ژل مانند خارج می شود. این حالت پارگی دیسک یا بیرون زدگی دیسک نام دارد.
وقتی پارگی دیسک اتفاق می افتد، می تواند بر روی طناب نخاعی یا اعصاب نخاعی فشار وارد کند. در سراسر ستون فقرات، اعصاب از طناب نخاعی منشعب می شوند و به قسمت های مختلفی از بدن می رسند (تا به احساس کردن و حرکت کردن کمک کنند).
این اعصاب از گذرگاه های کوچکی بین مهره ها و دیسک ها عبور می کنند، بنابراین اگر یک دیسک پاره شده بر روی گذرگاه فشار وارد کند، می تواند سبب فشرده شدن یا در تنگنا قرار گرفتن عصب شود. این وضعیت می تواند به درد مرتبط با پارگی دیسک کمر ختم شود.
عوامل خطر در ایجاد پارگی دیسک کمر
عوامل متعددی خطر پارگی دیسک کمر را افزایش می دهند، از جمله:
استفاده از تنباکو، ورزش نکردن و کافی نبودن مواد غذایی ای که در سلامتی دیسک شرکت دارند، می توانند خط ابتلا به پارگی دیسک کمر را افزایش دهند.
همزمان با افزایش سن، تغییرات بیوشیمیایی طبیعی سبب می شود که دیسک ها به تدریج خشک شوند. خشکی دیسک ها می تواند بر استقامت و انعطاف پذیری دیسک ها اثر گذار باشد. به عبارت دیگر، فرایند افزایش سن می تواند سبب شود که دیسک های کمر کمتر توانایی جذب ضربه حاصل از حرکات (که یکی از وظایف اصلی آنهاست) را داشته باشند.
طرز ایستادن نامناسب هنگامی که با حرکات نامناسب بدنی همراه باشد بر روی ستون فقرات فشار وارد می کند و توانایی طبیعی آن برای حمل قسمت اعظم وزن بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
از ترکیب این عوامل و فرسودگی ناشی از کارهای روزانه، صدمه، بلند کردن نامناسب اجسام یا چرخیدن های نامناسب به آسانی می توان فهمید چرا یک دیسک ممکن است پاره شود.
چگونه یک دیسک پاره می شود؟
یک پارگی ممکن است به صورت ناگهانی یا در طول هفته ها یا ماه ها رخ دهد. چهار سطح پاره شدن دیسک عبارتند از:
انحطاط دیسک
تغییرات شیمیایی مرتبط با افزایش سن سبب ضعیف شدن دیسک بدون پارگی آن می شود.
افتادگی دیسک
شکل و موقعیت دیسک با برخی برخوردهای جزئی، در کانال نخاعی یا اعصاب نخاعی تغییر پیدا می کند. این حالت بیرون زدگی یا برآمدگی دیسک نیز گفته می شود.
اکستروژن
هسته ی ژل مانند از دیواره ی لاستیک مانند خارج می شود اما در درون دیسک باقی می ماند.
جدا شدگی دیسک یا دیسک جدا شده
هسته ی ژل مانند از دیواره ی لاستیک مانند خارج می شود و می تواند پس از آن به بیرون از دیسک بین مهره ای راه پیدا کند.
علائم پارگی دیسک کمر عبارتند از:
- درد تیز پایین کمر در پشت باسن و پا (معمولاً یک پا)
- سوزن سوزن شدن پا
- ضعف در پا
وقتی که دارای دیسک پاره شده باشید، در صورت خم شدن با پاهای صاف یا وقتی که نشسته اید، ممکن است درد سیاتیک شما بدتر شود. به این دلیل که این حرکت باعث کشیده شدن عصب سیاتیک شما می شود. همچنین ممکن است به هنگام عطسه، سرفه، یا نشستن در توالت، درد شدیدی احساس کنید.
چگونه پارگی دیسک کمر تشخیص داده می شود؟
جالب توجه است که هر پارگی دیسکی علائم ندارد. برخی افراد پس از اینکه یک عکس اشعه x برای دلیلی غیر مرتبط می گیرند متوجه پارگی یا بیرون زدگی دیسک خود می شوند.
معمولا علائم مخصوصا درد، بیمار را مجبور به دنبال کردن درمان می کند. ملاقات با پزشک معمولا با یک معاینه ی فیزیکی و معاینه ی نورولوژیکی (عصبی) همراه است. او همچنین تاریخچه ی پزشکی شما را بررسی می کند و از شما درباره ی علائمی که تا به حال تجربه کرده اید و اینکه چه درمان هایی برای کاهش درد پیش گرفته اید سوال خواهد کرد.
یک عکس اشعه x ممکن است برای مطمئن شدن از اینکه دیگر عوامل کمر درد مانند آرتروز (اسپوندیلوز) یا لغزش مهره ای دخیل نیستند، لازم باشد.
یک سی تی اسکن یا MRI حدود و مکان آسیب دیسک را بررسی می کند. این آزمایشات تصویربرداری می توانند بافت نرم (مانند دیسک) را نشان دهند.
گاهی اوقات یک میلوگرام لازم است. در این آزمایش تزریق یک نوع رنگ صورت می گیرد. این رنگ به خوبی در سی تی اسکن نشان داده می شود و به پزشک این توانایی را می دهد مناطق مشکل دار را به آسانی ببیند.
آیا پارگی دیسک کمر با استراحت خوب می شود؟
پس از آسیب اولیه، پزشک ممکن است سرما درمانی و دارو را توصیه کند. در طول مدت 24 تا 48 ساعت اولیه، سرما درمانی به کاهش تورم، اسپاسم عضلانی و درد، از طریق کاهش جریان خون کمک می کند. به هیچ وجه سرما یا یخ را مستقیما با پوست تماس ندهید. بسته ی یخ یا ماده ی سرد را در یک حوله بپیچید و بیش از 15 دقیقه از آن استفاده نکنید.
داروها ممکن است شامل یک ضد التهاب برای کاهش تورم، یک شل کننده ی عضلات برای آرام کردن اسپاسم و یک مسکن برای کم کردن درد شدید و کوتاه مدت (حاد) باشند. درد خفیف تا متوسط ممکن است با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی درمان شود. این داروها با تسکین درد و تورم عمل می کنند.
توجه : لطفا قبل از استفاده از هر کدام از این داروها، با پزشکتان مشورت کنید.
معمولا، پس از 48 ساعت اول، گرما درمانی می تواند اعمال شود. گرما جریان خون را برای استراحت و گرم کردن بافت های نرم افزایش می دهد. جریان خون افزایش یافته، توکسین های (سموم) محرک حاصل اسپاسم عضلانی و آسیب دیسک بین مهره ای که ممکن است در بافت ها انباشته شده باشند را دور می کند. هرگز حرارت را مستقیما بر پوست اعمال نکنید. در عوض، منبع حرارت را در حوله ای ضخیم برای کمتر از 20 دقیقه بپیچید.
منبع : https://clinicdard.com/2198